Dünden Bugüne Bakır Eşyalar
Bakır eşyalar günlük yaşantımızda özellikle süs eşyası olarak salonlarımızı süslemektedir. Bundan 20 yıl önce mutfaklarımızın en değerli eşyaları tencereler, cezveler ve tavalar hep bakırdandı.
Günümüzde ise artık bakır mutfak eşyası bu önemli fonksiyonunu yitirmeye başladı. Bakır mutfak eşyası olmaktan çıkıp salonlarımızın süs eşyası olmaya başladı. Bakırın eskisi kadar mutfak eşyası olarak kullanılmamasının sebebi kalaylanan bakır mutfak eşyalarının sağlık açısından ciddi sorunlar yaratmasıdır.
Bakırın uzun yıllar mutfak eşyası olarak kullanılmasının en önemli sebebi ise sağlam ve dayanıklı olmasıdır. Eskiden bakır kaplarda pişen yemeklerin hala daha lezzetli olduğuna inanılır. Bunun en önemli sebebi bakırın hiçbir şekilde pişen yemeğe tadının geçmemesidir. Kalaylanan bakır kapta pişen yemekler tadını kaybetmeden sağlıklı bir şekilde pişerdi.
Kaliteli Bir Bakır Nasıl Anlaşılır?
Bakır eşyanızın hammaddesi saf kalite bakırdan yapılmışsa kaliteli, hurda bakırların toplanması ile yapılmışsa kalitesizdir. Bakırın kalitesi fabrika çıkışında net anlaşılamaz. Bakırın kalitesi işlem gördüğü dükkânlarda net olarak anlaşılır. Bakır ustaları bakırın kalitesini bakırın renginden anlarlar. Bakır işlemesi sırasında çekiç vurulduğu zaman çatlama sesi yapan bakırlar kalitesizdir. Bakırın fiyatı elle yapılmış ise fazladır. Makinede yapılan bakır eşyaların fiyatı daha ucuzdur.
Bakır Eşyalar Neden Kararır?
Mutfaklarda kullanılan bakır eşyalar ile dekoratif amaçlı salonlarda kullandığımız süs bakır eşyaları zamanla matlaşarak kararır. Bu durumun oluşmasının temel nedeni çeşitli kimyasal tepkimelerdir. Bakırın karbonat ile kaplı olması bulunduğu ortamdaki oksijen ile tepkimeye girip kolayca oksitlenmesine neden olur. Kimyasal olarak korozyon olarak isimlendirilen bu tepkime sonucunda bakır eşyalar paslanıp kararır. Bu olaydan sonra bakır eşyalar ilk günkü o güzel kızılımsı rengini ve parlaklığını kaybedip donuk ve mat bir görünüm alır. Bakır eşyalar renk kaybetme özelliğinin dışında bu tepkime sonucunda sağlığımızı tehdit eder. Bu yüzden özellikle bakır mutfak eşyaları düzenli olarak temizletip parlatılması gerekir. Aksi takdirde oluşan bu oksitlenme zehirlenmelere neden olabilir.
Bakır Eşyaları Parlatma ve Temizleme Yöntemleri
Bakır eşyaları evde basit yöntemler kullanarak temizleyip parlatabilirsiniz. Bakır eşyalarınıza ilk günkü parlaklığı kazandırmak için uzmanların tavsiye ettiği yöntemler şunlardır:
Bakır Parlatma Tozu ile Temizleme
Bakır parlatma tozlarını marketlerden kolayca temin edebilirsiniz. Bu tozları bakırın yüzeyine yumuşak bir bezle sürterek kullanabilirsiniz. Bu tozla temizlik yaparken bakırı çizmeden silmeye özen göstermelisiniz.
Sirke ile Bakır Temizleme
Bakır tozu kullanmadan evde sirke ile bakırlarınızı temizleyip bakırlarınıza parlaklık kazandırabilirsiniz. Nemli bir beze sirke döküp bakır eşyayı iyice temizleyin. İşlem bittikten sonra bakır eşyanızı bol su ile yıkayıp kurulamaya alın. Bu işlemi yaptıktan sonra bakır eşyalarınız ilk günkü parlaklığına kavuşacaktır.
Limon ile Bakır Temizleme
Evde uygulayacağınız bir diğer pratik bakır temizleme ve parlatma yöntemi limonla temizleme yöntemidir. Limon ve tuz karışımı ile bakırlarınızı parlatabilirsiniz. Bir limonu 2 ye bölüp böldüğünüz parça limonları tuza batırarak bakır eşyalarınızı limonla temizleyin. Kalıcı ve etkili bir temizlik ve parlaklık için en az 5 dakika bakır eşyalarınızı ovalayarak silmeniz tavsiye edilir.
Ketçap ile Bakır Temizleme
Bakır eşya üzerine ketçap döküp on dakika bekleyin. Ketçap çok iyi bir oksit çözücüdür. Bakır eşya üzerine dökülen ketçap kısa sürede bakır eşyalarınızı parlatacaktır. 10 dakika sonra bir bez yardımı ile bakır eşyanızı çizmeden kurulayın.
Kimyasal Ürünler ile Temizleme
Aslında ilk yöntemi yukarıda paylaşmış olduğum videoda izlediniz. Plastik bir eldiven taktıktan sonra bakır parlatıcı ve temizleyici ürünü bir kap içerisine boşaltınız. Ardından kararmış olan bakırı içerisine daldırıp yaklaşık 30 saniye kadar bekleyiniz. Sonra ise su ile durulayınız ve üzerini herhangi bir bez yardımı ile siliniz. Bakırın ne tamamen temizlendiğini ve parladığını göreceksiniz. Türkiye’de bakır temizleyici ürününü üreten sınırlı sayıda firma var.
NOT: Bakır parlatmada en etkili yöntem özel geliştirilen bakır parlatıcı ürünleri kullanmaktır. Bu ürünler bakırları temizlemenin yanı sıra bakıra ilk günkü parlaklığı kazandırır. Bakır parlatıcı ürünler ile bakırları kısa sürede temizler ve parlatabilirsiniz. Bakır metaline hiçbir şekilde olmayan bu bakır parlatıcıların maliyeti de oldukça düşüktür. Yukarıda saydığımız yöntemler ne kadar çok tavsiye edilse de bakırı temizlemede ve parlatmada yeterli gelmez. Bu maddeler ile temizlerken bakırın yüzeyinin aşınmasına neden olur. Bu da kısa sürede bakırın yeniden oksitlenmesine neden olur.
Bakır Eşya Temizleme Sonrası Yapılması Gerekenler
Ovalanarak silinen bakır eşyaları işlem sonrası mutlaka kuru ve yumuşak bir bezle iyice kurulamalısınız. Islak kalan bakır eşyalar kısa sürede yeniden oksitlenip tepkimeye girecektir. Bu yüzden işlem sonrası mutlaka bakır eşyalar kuru ve yumuşak bezle kurulanmalıdır. Süs eşyası olarak kullandığımız eşyaları koyduğunuz yerin de kuru olmasına dikkat etmelisiniz. Nemli ortamlarda bakırlar kısa sürede matlaşır ve kararır. Evde kendi imkânlarımızla eski rengine döndüremediğiniz bakır eşyalarınız için mutlaka bu konuda uzman bir bakır parlatıcısına gitmelisiniz. Bakır parlatma işi sadece bakıra güzel görünüm kazandırmanın yanı sıra sağlık açısından da son derece önemlidir.
Bakır Temizlerken Nelere Dikkat Edilir?
Evlerde bakır eşyaları temizlerken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Dikkat edilmeyen her husus sağlığımızı olumsuz etkiler. Evde kullandığımız yöntemler bakır eşyalarımızın temizliği konusunda yeterli gelmeyebilir. Tabanı çizilmiş bakır tencere, tava ve cezveler oksitlenmeyi bünyelerinde taşır. Grileşmiş ve üzerinde kalayı yok olmuş bakır mutfak eşyalarını kullanmayın. Bu eşyaları mutlaka kalaylayarak üst yüzeyini sağlıklı hale getirin. Kalaylama ve bakır temizleme işlemini mümkün olduğunca bu işin uzmanlarına vermelisiniz.
Bakır parlatıcı ve temizleyici kullanım şekli
Bakır temizleyicisi direk kullanılabilen bir üründür. Su ile seyrelmenize gerek yoktur. Daldırma ve püskürtme ile kolayca kullanabilirsiniz. Daldırma yöntemi ile kullanmak için plastik bir kaba bakır temizleyicisini doldurun. Temizlenecek ve parlatılacak eşyaları içine daldırın. 2 dakika bekledikten sonra su ile durulayın. Durulama işinden sonra bakır eşyalarınızı iyice silip kurulayın. Püskürtme ile kullanmak için bir sprey vasıtası ile temizlenecek eşyaya bakır temizleyici maddeyi püskürtün. 2 dakika bekledikten sonra su ile durulayıp eşyaları kuru bir bezle silip kurulayın.
Bakır parlatıcı kullanılarak neleri temizleyebiliriz?
Bakır, bronz, pirinç parlatıcı ve temizleyici ürünü her türlü bakır, pirinç, bronz metal üstündeki kararma, oksitlenme, yağlanma sorunlarının çözümünde kullanabilirsiniz.
- Takı, kolye, yüzük, bilezik, küpe gibi takıları temizlemede ve parlatmada,
- Tesisat, vana ve diğer hırdavat eşyalarında,
- Avize, kapı, masa, sandalye ve benzeri ev eşyalarında,
- Antika para, silah ve benzeri aletlerde kullanabilirsiniz.
Bakır Parlatıcısı ve Temizleyici Fiyatları
Firmaların internet sitelerinde fiyatlar yazmasına rağmen litrelik hesabıyla online olarak satın alabilirsiniz.
